Jaki wpływ na sen ma zmiana czasu
Zmiana czasu na zimowy. Kilka dni temu cofnęliśmy nasze zegarki. Dokładniej w sobotę w nocy z 30 na 31 października. W niedzielny poranek z przyjemnością stwierdziliśmy, że możemy bezkarnie leżeć w łóżku jeszcze przez godzinę. Jednak przy każdym spojrzeniu na zegar – doznaliśmy lekkiego zdziwienia i jak mantrę powtarzaliśmy słowo „dopiero?”… Aż zrobiło się ciemno. Zaskakująco szybko, bo przecież – zgodnie z zegarem – o godzinę wcześniej. Zmiana czasu dwa razy w ciągu roku ma więcej wad niż zalet. Czy cofając zegarki z 3 na 2 godzinę w nocy sprawi, że będziemy spać dłużej? Wyjaśniamy.
Czas czytania ok. 8 min
Zmiana czasu na zimowy – skąd pomysł?
Jednym z głównych powodów, dla których do tej pory stosujemy zmianę czasu dwa razy do roku jest najzwyczajniej w świecie zapewnienie sobie lepszego samopoczucia i efektywniejszego wykorzystania dnia. To niestety argument, który ma tak samo dużo zwolenników, co przeciwników.
Przesuwamy zegarki o godzinę do przodu, aby skorzystać z “dłuższego” dnia i naturalnego światła słonecznego. Analogicznie jest w przypadku cofania czasu o godzinę.
Czy zmiana czasu na zimowy zostanie zniesiona?
W ostatnich latach dużo mówi się w Unii Europejskiej o tym, że zmiana czasu nie ma sensu i należy wprowadzić na stałe czas letni. W marcu 2019 roku Parlament Europejski opowiedział się za rezygnacją ze zmiany czasu.
Argumenty za zniesieniem zmiany czasu
Naukowcy wskazują liczne argumenty przemawiające za rezygnacją ze zmiany czasu. I nie, nie chodzi tu tylko o to, że dwa razy do roku wszyscy zastanawiają się, kiedy zmiana czasu z letniego na zimowy i na odwrót. Problem jest poważniejszy.
Po pierwsze, w obecnych czasach nie zauważa się już oszczędności związanych ze zmianą czasu. Po drugie, zmienianie czasu wywołuje negatywne skutki zdrowotne. Zaburzony jest rytm okołodobowy, co kiepsko wpływa zwłaszcza na osoby mające problemy ze snem. Wskazuje się na występujące w kilka dni po zmianie czasu problemy z koncentracją, gorsze samopoczucie czy większe ryzyko wystąpienia zawału serca. Wiemy jak bardzo sen jest ważny w naszym życiu oraz jak jego brak lub niedobór negatywnie odbijają się na naszym zdrowiu. Pisaliśmy o tym już wielokrotnie m.in. w takich artykułach jak:
- www.medisleeplife.pl/jakie-są-skutki-niedoboru-snu-czemu-sen-jest-ważny/
- www.medisleeplife.pl/ile-powinno-sie-spac-aby-byc-zdrowym-idealny-sen/
- www.medisleeplife.pl/dlug-snu-niedosypiasz-w-tygodniu-odsypiasz-w-weekend/
Według naukowców zniesienie zmiany czasu przyniosłoby pozytywne skutki zdrowotne i poprawiłoby jakość naszego życia.
Po trzecie, przestawienie zegarków to spore zamieszenie dla transportu lotniczego i kolejowego, a także szkół, firm, innych instytucji i zwykłych ludzi. Skoro nie ma znacznych oszczędności i widocznych pozytywnych skutków takich działań, to po co serwować milionom ludzi dwa razy do roku takie niedogodności związane z przestawianiem czasu?
Zmiana czasu na zimowy a zdrowie. Jak na nas wpływa?
Jeśli chodzi o zdrowie, to zmiana czasu wcale nie jest najlepszym rozwiązaniem. Dla organizmu przestawienie zegarka to też w pewnym stopniu ingerencja w zegar biologiczny. A to oznacza swego rodzaju szok dla organizmu, który potrzebuje co najmniej kilku dni na przestawienie się na ten nowy rytm.
Szczególnie negatywnie skutki zmiany czasu odczuwać mogą osoby przewlekle chore oraz te, które mają problemy ze snem. O tym jak bardzo sen jest dla nas ważny przeczytacie klikając tutaj w e-booku pt. :”Sen – tak mało o nim wiemy, tak bardzo go potrzebujemy”.
Skutkiem zmiany czasu z letniego na zimowy mogą być złe samopoczucie, problemy ze snem. Zanim organizm przyzwyczai się do zmian, co zajmuje około tygodnia, może pojawić się m.in. brak apetytu, nadmierna senność, brak energii, rozdrażnienie, trudności z koncentracją.
To jak to jest? Śpimy dłużej czy krócej po zmianie czasu na zimowy?
Dla jednych będzie to zbawienne pospać czy poleżeć w łóżku godzinę dłużej. Dla drugich katorga bo o tą godzinę więcej jaką zyskujemy, ich rytm okołodobowy zostaje zaburzony, wszystko “rozciąga się”, trwa dłużej. Wszystko zależy od naszego organizmu, jest to sprawa indywidualna. Jednak nie zawsze dodatkowa godzina snu, sprawi, że wstaniemy wyspani. I odwrotnie- dłuższe wieczory nie przyczynią się do tego, że położymy się wcześniej spać.
Mało prawdopodobne, że dzięki tej dodatkowej godzinie będziemy wcześniej wstawać i sprawniej pracować. Pod względem efektywności naszej pracy nie ma więc różnicy, czy pracujemy w jednym czasie, czy w drugim. Znaczenie ma sama zmiana i koszty dostosowywania się organizmu.
Jak przyzwyczaić się do zmiany czasu?
Nie da się ukryć, że zmiana czasu nie jest obojętna dla naszego organizmu. Przede wszystkim rozregulowuje się zegar biologiczny, związany z przyzwyczajeniami do pewnego trybu życia – nagle trzeba wszystko robić o godzinę później. W efekcie organizm jest spowolniony i ma mniej energii do działania, a codziennemu funkcjonowaniu towarzyszy ciągłe uczucie niewyspania. Bardziej wrażliwe osoby mogą zauważyć u siebie także rozdrażnienie i problemy z koncentracją. Zmiana czasu jest pewnym szokiem dla organizmu, ale ostatecznie nie aż takim strasznym. Zazwyczaj potrzeba około tygodnia, aby w pełni przystosować się do panujących warunków i zacząć normalnie funkcjonować.
Zapomnij o drzemkach
Postaraj się prowadzić w miarę regularny tryb życia. Zapomnij o popołudniowych drzemkach czy weekendowym dosypianiu – takie działania mogą Ci dawać pozorne uczucie komfortu, ale tak naprawdę wybijają organizm z rutyny i sprawiają, że trudno mu się do niej znów przyzwyczaić.
Ogranicz alkohol i kawę
Kawa ma działanie pobudzające, dlatego lepiej jest jej unikać, zwłaszcza po południu. Wówczas nie będziesz miał problemów z bezsennością wynikającą z nadmiaru kofeiny. Zupełnie inaczej działa alkohol – niektórzy stosują go nawet na lepsze zaśnięcie! Ta substancja zaburza jednak system równowagi organizmu i sprawia, że można budzić się w nocy nawet kilka razy, wstać dużo wcześniej niż się planowało, a także cierpieć na bóle głowy lub drażliwość. Najlepiej jest pozwolić organizmowi działać naturalnie, szczególnie wtedy, gdy zbliża się przestawienie czasu.
Pamiętaj o dobrych nawykach zasypiania
Nie bez znaczenia są także dobre nawyki zasypiania, o których warto pamiętać każdego dnia. Przede wszystkim nie należy jeść bezpośrednio przed snem. Spać powinno się na poduszce, która jest dobrze wyprofilowana, dzięki której rano wstaniemy wyspani . O takiej poduszce więcej dowiecie się klikając tutaj.
Dobrym pomysłem jest też ruch fizyczny – na przykład popołudniowy bieg z psem lub przepłynięcie kilku basenów. Warto pamiętać, że na organizm wpływa także światło, szczególnie to niebieskie, jeśli zatem chcesz zasnąć bez problemu, zasłoń okna, nie oglądaj telewizji i nie korzystaj ze smartfona w łóżku. Możesz również spróbować zasnąć z maską na oczy, która skutecznie uniemożliwia dopływ jakiegokolwiek światła z zewnątrz. Więcej o maskach na oczy dowiecie się klikając tutaj!
Jedno jest pewne…..
Każdy organizm reaguje na zmianę czasu inaczej – niektórzy nie mają problemu z tym, by przywyknąć do “nowej rzeczywistości”, inni niestety długo odczuwają skutki cofnięcia wskazówek – ci w szczególności powinni zastosować się do powyższych rad. Bardzo ważne jest, aby przyzwyczajać swój organizm do czekających go zmian. Gdy przestawia się zegarki na czas zimowy, można spróbować chodzić spać nieco później – każdego dnia przesuwać ten moment o 5-10 minut, jeść później obiad i – jeśli masz taką możliwość – później przychodzić do pracy. Wówczas organizm nie dozna szoku spowodowanego przestawieniem zegara.
Autor: Agnieszka Widełka