Post przerywany- rewolucja w żywieniu? Wszystko co powinieneś o tym wiedzieć
W dzisiejszym zgiełku życia codziennego, pełnego zobowiązań i ciągłego pośpiechu, kwestia zdrowego żywienia staje się coraz bardziej aktualna i istotna dla wielu z nas. W morzu diet, trendów żywieniowych i doniesień medialnych, jednym z podejść, które zyskuje coraz większą popularność, jest post przerywany, czyli koncepcja, która zakłada cykliczne ograniczenie czasowe spożywania posiłków.
Choć ta praktyka może wydawać się nowa dla wielu z nas, to w rzeczywistości ma ona korzenie sięgające starożytnych praktyk leczniczych i religijnych. Jednak dopiero w ostatnich latach zyskała na popularności wśród szerokiego grona osób, zarówno zainteresowanych zdrowym stylem życia, jak i tych, którzy poszukują skutecznych metod odchudzania.
Czym zatem jest post przerywany i dlaczego przyciąga coraz większą uwagę? Czy faktycznie może być to rewolucja w dziedzinie żywienia, czy jedynie kolejny modny trend, który z czasem odejdzie w zapomnienie? W dalszej części artykułu zgłębimy te kwestie, analizując zarówno naukowe dowody na korzyści zdrowotne postu przerywanego, jak i jego ewentualne ograniczenia. Czytając dalej, dowiesz się, jakie są potencjalne zalety i ryzyka związane z tą praktyką, oraz czy warto dać jej szansę w swoim codziennym życiu.
Zobacz materiał również na YouTube:
Co to jest post przerywany?
Post przerywany, znany również jako interwałowe posty, to podejście żywieniowe, które zakłada cykliczne ograniczenie czasowe spożywania posiłków. Istotą tego podejścia jest określenie okna czasowego, w którym spożywa się posiłki. A następnie okres, w którym nie spożywa się żadnych kalorycznych produktów.
Post przerywany- jak zacząć?
Post przerywany to podejście żywieniowe, które opiera się na cyklicznym ograniczeniu czasowym spożywania posiłków. Istnieje wiele różnych schematów postu przerywanego. Jednym z najpopularniejszych jest 16/8, gdzie okno czasowe przeznaczone na jedzenie trwa 8 godzin, a okres postu trwa 16 godzin.
Jak zacząć post przerywany? Oto kilka kroków, które mogą Ci pomóc:
1.Zrozum podstawy
Zapoznaj się z koncepcją postu przerywanego i zrozum, jak działa. Przeczytaj na ten temat wiarygodne źródła, artykuły naukowe lub książki, aby zrozumieć korzyści i ryzyka związane z tym podejściem.
2.Wybierz odpowiedni schemat
Wybierz schemat postu przerywanego, który najlepiej odpowiada Twojemu stylowi życia i preferencjom. Może to być 16/8, 18/6, 20/4 lub inny schemat, który będzie dla Ciebie wykonalny.
3.Planuj okno czasowe
Określ, kiedy będziesz otwierać i zamykać swoje okno czasowe na spożywanie posiłków. Upewnij się, że jest to czas, który pasuje do Twojego planu dnia i zapewni Ci odpowiednią ilość snu oraz czasu na aktywność fizyczną.
4.Stopniowo wprowadzaj zmiany
Jeśli jesteś przyzwyczajony do jedzenia przez cały dzień, nie rób nagłych zmian. Stopniowo przesuwaj swoje okno czasowe, zaczynając od np. 12-godzinnego postu i stopniowo wydłużając go do docelowych 16 lub więcej godzin.
5.Monitoruj swój postęp
Zapisuj swoje doświadczenia, zauważając, jak się czujesz podczas postu przerywanego. Monitoruj swoje samopoczucie, poziom energii, senność, a także jakieś zmiany wagi ciała czy składu ciała.
6.Bądź elastyczny
Pamiętaj, że post przerywany nie musi być praktykowany codziennie. Możesz dostosować go do swoich potrzeb i okoliczności życiowych. Ważne jest, aby być elastycznym i słuchać swojego ciała.
Najczęstsze schematy
Poniżej kilka popularnych schematów postu przerywanego, z których najczęstsze to:
- 16/8: Popularny schemat, w którym okno czasowe przeznaczone na spożycie posiłków trwa 8 godzin, a okres postu wynosi 16 godzin.
- 18/6: Podobny do 16/8, ale okno czasowe na jedzenie skraca się do 6 godzin, a okres postu wydłuża do 18 godzin.
- 20/4: Jeszcze bardziej ograniczone okno czasowe na spożywanie posiłków, wynoszące 4 godziny, z 20-godzinnym okresem postu.
- 5/2: Mniej rygorystyczny sposób postu przerywanego, w którym przez 5 dni w tygodniu spożywa się normalne posiłki, a przez 2 dni ogranicza się spożycie kalorii do około 500-600 kcal dziennie.
Post przerywany nie nakłada ograniczeń co do rodzaju jedzenia, które można spożywać w oknie czasowym. Zazwyczaj zaleca się zdrową, zrównoważoną dietę. W ramach tego podejścia często zachęca się do unikania przetworzonych produktów spożywczych oraz ograniczenia spożycia cukru i tłuszczów nasyconych.
Jak organizm sobie radzi kiedy my nie jemy?
Gdy praktykujemy post przerywany i mamy okno czasowe, w którym nie spożywamy pokarmów, nasz organizm wchodzi w fazę, w której zużywa zgromadzone zasoby energetyczne. W takich momentach, gdy nie dostarczamy mu kalorii, nasz organizm sięga po alternatywne źródła energii. W pierwszej kolejności wykorzystuje glikogen zgromadzony w wątrobie i mięśniach. Następnie gdy te zasoby się wyczerpią, organizm zaczyna spalać tłuszcze w procesie zwanym lipolizą.
Podczas lipolizy kwasy tłuszczowe uwalniane są z komórek tłuszczowych i przekształcane w związki zwane ketonami. Kiedy poziom ketonów we krwi rośnie, organizm wchodzi w stan nazywany ketoza. W tym stanie, zamiast spalać glukozę, ciało zaczyna spalać tłuszcze jako główne źródło energii. Proces ten może prowadzić do utraty wagi, ponieważ organizm wykorzystuje zgromadzone tłuszcze jako paliwo.
Jednak warto pamiętać, że ketoza może mieć różne efekty dla różnych osób i nie zawsze prowadzi do utraty wagi w równym stopniu. Ważne jest również zachowanie równowagi w diecie i monitorowanie własnego samopoczucia podczas praktykowania postu przerywanego.
Jakie korzyści a jakie ograniczenia postu przerywanego?
Post przerywany zdobywa coraz większą popularność, a istniejące badania sugerują, że może on mieć zarówno korzyści zdrowotne, jak i pewne ograniczenia.
Badania sugerują, że post przerywany może być skuteczną strategią w redukcji masy ciała. Poprzez ograniczenie okna czasowego, w którym spożywane są posiłki, można zmniejszyć spożycie kalorii i poprawić kontrolę wagi. Istnieją dowody wskazujące, że post przerywany może wpływać pozytywnie na zdrowie metaboliczne. W tym poprawę wrażliwości na insulinę, regulację poziomu glukozy we krwi oraz redukcję ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2.
Post przerywany może prowadzić do poprawy profilu lipidowego poprzez obniżenie poziomu triglicerydów i cholesterolu LDL (złego cholesterolu), co może zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Ponadto, może mieć korzystny wpływ na zdrowie mózgu. W tym poprawę funkcji poznawczych i zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera.
Ewentualne ograniczenia postu przerywanego
U osób które dotknęła taka choroba jak anoreksja czy bulimia, praktyka postu przerywanego może prowadzić do nasilenia niezdrowych zachowań związanych z jedzeniem. Dlatego ważne jest ostrożne podejście do postu przerywanego u osób podatnych na takie zaburzenia.
Ograniczenie czasowe spożycia posiłków może utrudniać uzyskanie odpowiedniej ilości składników odżywczych, zwłaszcza jeśli nie jesteśmy świadomi, co i jak spożywać w oknie czasowym. Osoby praktykujące post przerywany powinny dbać o zrównoważoną, pełnowartościową dietę.
Dla niektórych osób praktyka ta może prowadzić do wystąpienia negatywnych skutków zdrowotnych. Są to takie odczucia jak uczucie głodu, niski poziom energii, bóle głowy czy zaburzenia koncentracji. Jest to szczególnie istotne u osób z istniejącymi schorzeniami zdrowotnymi lub kobiet w ciąży.
Czy wiek ma znaczenie?
Stosowanie postu przerywanego może mieć różne znaczenie w zależności od wieku jednostki.
Dla osób młodszych:
Młodsze osoby często mają większą energię i łatwiej radzą sobie z przerywanym spożywaniem posiłków. Post przerywany może pomóc w utrzymaniu stabilnego poziomu energii i poprawić wydajność zarówno w szkole, jak i w aktywnościach pozaszkolnych. Stosowanie tej praktyki od młodego wieku może pomóc w kształtowaniu zdrowych nawyków żywieniowych. Badania sugerują, że ta praktyka może wpłynąć pozytywnie na funkcje poznawcze. Co może być korzystne dla młodych osób podczas nauki i wykonywania zadań poznawczych.
Dla osób dorosłych:
Wraz z wiekiem metabolizm może zwalniać, a kontrola wagi staje się trudniejsza. Stosowanie postu przerywanego może pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi poprzez ograniczenie spożycia kalorii i poprawę kontroli apetytu. Osoby dorosłe mogą czerpać korzyści w poprawie zdrowia metabolicznego, w tym wrażliwości na insulinę i regulacji poziomu cukru we krwi.
Stosowanie postu przerywanego może również zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób wieku dorosłego. Takich jak cukrzyca typu 2, choroby serca i niektóre rodzaje nowotworów.
Czy warto zacząć post?
Post przerywany powinien być elementem zdrowego stylu życia, który:
- obejmuje regularną aktywność fizyczną,
- odpowiednią ilość snu, redukcję stresu
- oraz unikanie szkodliwych nawyków, takich jak palenie papierosów czy nadmierna konsumpcja alkoholu.
Ważne jest, aby dieta spożywana w oknie czasowym była zbilansowana i bogata w różnorodne składniki odżywcze. Staraj się spożywać świeże, naturalne produkty, unikaj przetworzonej żywności i ogranicz dodatki cukru i tłuszczu.
Aby post przerywany był skuteczny, ważne jest zachowanie regularności i dyscypliny w jego praktykowaniu. Stosuj się do ustalonego schematu czasowego jedzenia i postu, aby zachować równowagę hormonalną i metaboliczną. Stosując te dodatkowe czynniki można zwiększyć szanse na osiągnięcie pożądanych efektów zdrowotnych i cieszyć się korzyściami płynącymi z tej praktyki.
Każdy organizm jest inny, dlatego ważne jest dostosowanie praktyki postu przerywanego do swoich indywidualnych potrzeb i preferencji. Bądź elastyczny i otwarty na eksperymentowanie, aby znaleźć najlepsze dla siebie podejście do postu przerywanego.
Autor: Zespół Medi Sleep
Uwaga! Artykuł przygotowany na podstawie wiedzy ogólnodostępnej. Proszę nie traktować tych informacji jako porada medyczna. Informacje powyżej mają jedynie charakter informacyjny.