Witamina słońca, czyli inaczej witamina D, jest jedną z najważniejszych witamin dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Choć większość z nas kojarzy ją jedynie z profilaktyką krzywicy i osteoporozy, pełni znacznie więcej funkcji w organizmie.. Mało kto wie, że witamina D może także zapobiec rozwojowi depresji i cukrzycy. Witaminy D nie powinno zabraknąć również w diecie osób odchudzających się, gdyż pomaga pozbyć się zbędnego tłuszczyku. Sprawdź w poniższym artykule , jakie inne właściwości posiada witamina D.
Czas czytania ok. 10 minut
Zobacz ten materiał na YouTube:
Co to jest witamina D?
Witamina D należy do tych, które są rozpuszczalne w tłuszczach. Pełni w organizmie bardzo istotną role, m.in.: pobudza wchłanianie wapnia i fosforu, dzięki czemu ma ogromny wpływ na prawidłowe kształtowanie się kości u dzieci i niemowląt, oraz na ich odpowiednią gęstość. Witamina ta może zapobiegać nadciśnieniu, chorobom serca, alergii, anemii oraz cukrzycy. Bardzo ważne jest by organizm został zaopatrzony w odpowiednią dawkę witaminy D, ponieważ zarówno nadmiar jak i niedobór mają negatywny wpływ na zdrowie człowieka.
Witamina D i jej rola w organizmie człowieka.
Aż 95 procent Polaków ma niedobór witaminy D. Lekarze biją na alarm, ponieważ jej znaczenie dla naszego organizmu jest bardzo duże. Witaminy są niezbędne dla naszego zdrowia i powinny być dostarczane z pożywieniem lub w postaci suplementacji. W przypadku witaminy D naturalne źródła nie są w stanie zaspokoić zapotrzebowania organizmu. Najważniejszym źródłem witaminy D jest światło słoneczne – synteza skórna pod wpływem promieniowania UVB może pokryć aż 90% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę. Jednak w naszym kraju jest to możliwe zaledwie podczas kilku słonecznych miesięcy, zaś w okresie jesienno-zimowym niezbędna okazuje się suplementacja witaminy D. Dlaczego jest tak ważna dla naszego organizmu i czym może skutkować niedobór witaminy D?
Niedobór witaminy D
Coraz częściej spędzamy czas w budynkach, a nie na świeżym powietrzu. Zbyt mała ilość słońca prowadzi do niedoborów również latem. Ponadto, w okresie jesiennym oraz zimowym nie jesteśmy w stanie wyprodukować niezbędnej ilości witaminy D, co przyczynia się do poważnych niedoborów. Witamina D jest niezbędna każdemu z nas, niezależnie od wieku. Wykazano, że zbyt mała ilość witaminy D może prowadzić do:
- depresji,
- uczucia ciągłego zmęczenia,
- bólów kości i stawów,
- nowotworów trzustki, jelita grubego, piersi, sutka, prostaty,
- cukrzycy typu 1,
- niektórych postaci białaczek,
- choroby nadciśnieniowej,
- choroby autoimmunologicznej.
Niedobory witaminy D powodują również chorobę Alzheimera oraz Parkinsona, a także schizofrenię i depresję. Dlatego ważne jest, by dbać o poziom witaminy D w organizmie. Niedobory można uzupełniać zróżnicowaną dietą. W okresie wzmożonego zapotrzebowania na witaminę D, czyli jesienią i zimą, możemy ją również suplementować.
Czy witamina D wpływa na sen?
Badania wykazały, że witamina D wpływa na poziom serotoniny – neuroprzekaźnika, który reguluje emocje; często nazywa się ją hormonem szczęścia. Niedobór witaminy D wpływa na układ nerwowy, prowadząc do zaburzeń snu, w tym większego zapotrzebowania na sen, także problemów z koncentracją, bólów głowy. Aby temu zapobiec warto mieć na uwadze suplementację witaminy D oraz zapewnić sobie co noc zdrowy i spokojny sen. Taki komfort zapewni poduszka ortopedyczna, profilowana. Więcej dowiedz się klikając tutaj!
Nadmiar witaminy D – dlaczego warto uważać?
Witamina D, syntetyzowana pod wpływem promieniowania słonecznego, jest magazynowana w tkance tłuszczowej i stopniowo uwalniana do krwiobiegu przez około 2 miesiące, co pomaga organizmowi przetrwać zimowe miesiące. Nie można jej jednak przedawkować poprzez samą dietę i ekspozycję na słońce – nadmiar pojawia się dopiero przy zbyt wysokiej suplementacji.
Zbyt duża ilość witaminy D może stać się toksyczna, dlatego należy przestrzegać zalecanych dawek i nie przekraczać ich bez konsultacji z lekarzem. Przedawkowanie może prowadzić do:
🔹 Utraty apetytu i nadmiernego pragnienia
🔹 Zaburzeń pracy mózgu – osłabienia, problemów z koncentracją i otępienia
🔹 Hiperkalcemii – nadmiaru wapnia, który odkłada się w sercu, tętnicach i nerkach, prowadząc do poważnych powikłań
Dodatkowe objawy nadmiaru witaminy D:
❌ Nudności i bóle głowy
❌ Problemy trawienne – wymioty, biegunka
❌ Świąd skóry
❌ Osłabienie organizmu
❌ Większe ryzyko kamicy nerkowej i żółciowej
💡 Pamiętaj! Witamina D jest niezbędna dla zdrowia, ale jej nadmiar może być równie szkodliwy, co niedobór. Zawsze stosuj ją zgodnie z zaleceniami lekarza!
Gdzie występuje witamina D?
Nie bez powodu witamina D nazywana jest witaminą słońca. Witamina D dzieli się na dwa związki: ergokalcyferol (witaminę D2) i cholekalcyferol (witaminę D3). Pierwszą z nich znajdziemy w roślinach oraz grzybach, drugą natomiast w produktach pochodzenia zwierzęcego.
Witamina D3 powstaje również na skutek syntezy skórnej w wyniku promieniowania słonecznego. Jej niedobory można zatem uzupełnić poprzez przebywanie na słońcu. Stąd nazwa – witamina słońca. Najlepsze efekty przynosi ekspozycja słoneczna w godzinach największego nasłonecznienia – między godzinami 12 a 15. W tym czasie wystarczy przebywać na słońcu przez 15 minut, mając odsłonięte 25% ciała, do czego wystarczą krótkie rękawy podkoszulki lub spodenki czy spódniczka odsłaniające łydki. Należy jednak pamiętać, że stosowane w okresie letnim filtry przeciwsłoneczne, niezbędne do zabezpieczenia skóry przed poparzeniem sprawiają, że synteza witaminy D przez skórę może być niewystarczająca. W takich wypadkach lepszym – bo pozwalającym na dostarczenie do organizmu witaminy D bez ryzyka poparzeń słonecznych – jest jej suplementacja.
Dieta.
Do jadłospisu należy włączyć pokarmy, które cechuje wysoka zawartość witaminy D. Mowa przede wszystkim o produktach pochodzenia zwierzęcego. Jednak w celu zapobiegania niedoborom substancja ta jest dodawana do wielu innych produktów spożywczych. O witaminę D wzbogaca się m.in. płatki śniadaniowe, margarynę do smarowania pieczywa lub sok pomarańczowy.
Naturalne źródła witaminy D to:
- żółtko jaj,
- wątroba,
- tłuste ryby,
- mleko krowie,
- niektóre grzyby (m.in. pieczarki, borowiki, kurki).
Jeżeli chodzi o ryby, najwięcej witaminy D zawierają: węgorz, śledź marynowany lub w oleju, łosoś, makrela, dorsz. Jej źródłem mogą być także ryby z puszki (np. tuńczyk lub sardynki).
Suplementy diety z witaminą D
Witamina D w formie suplementów diety jest jednym z najefektywniejszych sposobów na dostarczenie organizmowi odpowiedniej dawki tej substancji. Preparaty mają wygodną formę kapsułek, tabletek, żelków, kropli lub aerozolu. Często zawierają też dodatkowe składniki, które wspierają funkcjonowanie poszczególnych organów w ciele. Są to m.in. olej MCT, witamina K, witamina A. Przed wybraniem suplementu warto skonsultować się z lekarzem. Specjalista pomoże wybrać preparat wysokiej jakości z odpowiednią zawartością witaminy D.
Dużą zawartość witaminy D ma tran. Jest to olej z wątroby ryb dorszowatych. Może być on podawany dzieciom i dorosłym w formie płynu lub kapsułek.
Jest on także naturalnym źródłem kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 oraz witaminy A.
Podsumowanie
Jak wywnioskować można z powyższego artykułu witamina D3 jest bardzo ważna dla naszego organizmu. Wpływa ona na wiele procesów, jakie zachodzą w trakcie naszego życia. Bardzo ważne jest by nie doprowadzić do jej niedoboru i właściwie dostarczać ją organizmowi, jak również nie przedawkować.
Autor: Agnieszka Widełka
Źródła:
Gadomski, Skutki niedoboru witaminy D w organizmie człowieka, „Nowa Pediatria” 2017,
