Osteoporoza kręgosłupa
Choroby zwyrodnieniowe kręgosłupa stają się powszechną plagą, a to między innymi ze względu na „nie ergonomiczny” tryb życia, obciążające czynniki zewnętrzne, i jakkolwiek to by zabrzmiało, także z uwagi na coraz wyższą przeciętną długość życia.
Jedną z chorób cywilizacyjnych jest osteoporoza, która z reguły dotyka pacjentów w wieku 50, 60 lat i starszych. Określa się ją jako układową chorobę tkanki łącznej, która charakteryzuje się zmniejszeniem masy kostnej, upośledzeniem mikro architektury kości oraz zwiększoną podatnością na złamania. Szacuje się, że dotyczy około 5 milionów kobiet i 4 milionów mężczyzn w Polsce. I to o niej dziś szerzej się rozpiszemy. Zapraszamy..
Czas czytania: ok. 6 min
Osteoporoza- co to za choroba?
Osteoporoza to choroba kości, która powoduje złamania i może wystąpić nawet po niewielkim urazie (tzw. złamania osteoporotyczne). Choroba ta najczęściej dotyka kręgosłupa, przedramion i kości biodrowych, ale mogą również wystąpić w innych obszarach. Jest to cichy zabójca naszych kości. O chorobie dowiadujemy się zwykle po dokonanym fakcie złamania kości zazwyczaj w toku diagnostyki.
Osteoporoza kręgosłupa – cichy zabójca naszych kości
Osteoporoza jest chorobą polegającą na postępującym ubytku masy kostnej i dezorganizacji struktury przestrzennej kości. Do pewnego stopnia ubytek ten u ludzi dorosłych jest zjawiskiem fizjologicznym.
Po osiągnięciu 30. roku życia, tzw. szczytowej masy kostnej, procesy utraty kości zaczynają przeważać nad procesami odbudowywania tkanki kostnej.
Jednak ok. 50. roku życia rozpoczyna się, zwłaszcza u kobiet, faza przyspieszonej utraty masy kostnej. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia do grupy osteoporozy można kwalifikować aż 30% kobiet po menopauzie.
Osteoporoza początkowo przebiega na ogół bezobjawowo. W późniejszej fazie najbardziej spektakularnymi i dramatycznymi objawami osteoporozy są złamania kości, w tym niebezpieczne złamania szyjki kości udowej.
Osteoporoza kręgosłupa
Kręgosłup stanowi podporę dla całego ciała i to właśnie na nim spoczywają wszelkie obciążenia, dlatego co dzień sprawdzana jest jego wytrzymałość. Z drugiej strony osteoporoza, która w większości przypadków dotyka kobiet po okresie przekwitania, dość szybko atakuje kręgosłup. Schorzenie prowadzi do odwapnienia kręgów i zmniejsza ich funkcjonalność. Tymczasem, obciążenia kręgosłupa, z którymi zmagamy się każdego dnia w tym stanie dają się najbardziej we znaki – najsłabszy z odwapnionych kręgów pod wpływem nacisku zostaje zmiażdżony przez przylegające do niego kręgi. Sytuacja taka nazywana jest złamaniem kompresyjnym. Wskutek urazu może dojść do zniekształcenia postury człowieka, czy do skrzywienia kręgosłupa, co potocznie nazywa się wdowim garbem-więcej na ten temat pisaliśmy tutaj. Dodatkowo, w wyniku braku jednego kręgu dochodzi do obniżenia wzrostu chorego.
[/vc_column_text]
Osteoporoza kręgosłupa – Objawy
W trakcie osteoporozy występują bóle kostne, zwykle związane ze zmianami w odcinku piersiowym, lędźwiowym (tzw. lumbago) kręgosłupa. Oprócz tego rośnie ryzyko złamań innych kości, garbienie się (na skutek zmian w kręgach) i dochodzi niekiedy do objawu choinkowego (fałdy skóry układają się w charakterystyczny kształt). Ból odcinka lędźwiowego czy piersiowego nie jest charakterystyczny dla osteoporozy i może być pomylony z zapaleniem korzeni nerwowych. Inne objawy osteoporozy obejmują spadek wzrostu, kifozę klatki piersiowej z pochyleniem głowy do przodu.
Osteoporoza- przyczyny
Na rozwój osteoporozy wpływa wiele czynników. Niektórych z nich, takich jak zaawansowany wiek, predyspozycja genetyczna, płeć żeńska czy rasa biała lub żółta, nie jesteśmy w stanie zmienić. Inne mogą być przez nas zmodyfikowane, tak aby zminimalizować ryzyko zachorowania. Wśród modyfikowalnych czynników ryzyka rozwoju osteoporozy warto wymienić:
- zbyt małą podaż wapnia;
- zbyt małą lub zbyt dużą podaż fosforu;
- niedobór witaminy D;
- niedobór białka w okresie rozwoju lub nadmiar białka w diecie;
- nadmierne spożycie alkoholu;
- palenie tytoniu;
- picie więcej niż 3 filiżanek kawy dziennie;
- siedzący tryb życia.
Osteoporoza- leczenie
Leczenie farmakologiczne osteoporozy wdraża się w określonych przypadkach. Dobierając lek, lekarz uwzględnia m.in. wiek chorego, ryzyko złamań oraz choroby współistniejące.
Niefarmakologiczne metody leczenia osteoporozy
Postępowanie niefarmakologiczne w leczeniu osteoporozy obejmuje eliminację lub ograniczanie modyfikowalnych czynników ryzyka osteoporozy oraz zapobieganie złamaniom poprzez:
- korekcję zaburzeń widzenia;
- leczenie zaburzeń równowagi;
- odpowiednie ćwiczenia fizyczne – poprawiają sprawność ruchową i wzmacniają mięśnie;
- noszenie antypoślizgowego obuwia;
- stosowanie pomocy ortopedycznych (np. kule, laski);
- przystosowanie pomieszczeń mieszkalnych – zapewnienie dobrego oświetlenia, umocowanie podpórek, usunięcie obiektów, o które można się potknąć.
Dieta w osteoporozie
Dieta przy osteoporozie stanowi jeden z elementów leczenia. W jej opracowywaniu należy się stosować do ogólnych zasad racjonalnego żywienia, przy czym zwracać uwagę na udział pokarmów bogatych w witaminę D i wapń. Ważne jest też przestrzeganie odpowiedniego udziału białka.
Co jeść przy osteoporozie?
Najbogatszym źródłem wapnia są przetwory z mleka. Szklanka tego napoju zawiera go prawie 300 mg i pokrywa 1/3 dobowego zapotrzebowania dorosłego człowieka i ¼ zapotrzebowania dzieci. Doskonałym źródłem wapnia jest także żółty ser.
Mniejsze ilości tego pierwiastka znajdziemy w łososiu, brokułach, kapuście czy przetworach z soi. Trzeba też pamiętać, że przyswajaniu wapnia sprzyja witamina D. W słoneczne dni nasz organizm wytwarza ją samodzielnie, a zimą warto wspomóc nasz organizm jedząc np. bogate w nią jajka czy ryby morskie. Jednocześnie pamiętajmy, że nadmiar wit. D jest szkodliwy.
Podsumowując..
Urozmaicony jadłospis, zgodny z powyższymi zasadami zdrowego żywienia, czyli dostarczający wszystkich składników odżywczych niezbędnych w metabolizmie tkanki kostnej, w połączeniu ze zdrowym stylem życia powinien być nieodłącznym elementem profilaktyki i leczenia osteoporozy.
Autor: Agnieszka Widełka
Uwaga! Artykuł przygotowany na podstawie wiedzy ogólnodostępnej. Proszę nie traktować tych informacji jako porada medyczna. Informacje powyżej mają jedynie charakter informacyjny.
Źródła:
https://www.heydoc.pl/s/article/Osteoporoza-przyczyny-objawy-profilaktyka-Jak-leczyc-osteoporoze
https://www.medi-polska.pl/shop/ortopedia/diagnostyka-i-leczenie/osteoporoza/
